مقدمه
علم صرف میآموزد چگونه کلمهای را بصورتهای گوناگون درآوریم تا معانی مختلف بدست آید مثلا کلمه علم بمعنی دانستن را طبق قواعد صرفی بصورتهای علم یعلم اعلم و...
درمیآوریم تا معانی دانست میداند بدان و...
بدست آید و یا کلمه رجل به معنی مرد را بصورتهای رجال و رجیل
در میآوریم تا معانی مردها و مرد کوچک حاصل شود
باید علم صرف را بیاموزیم تا کلمات را بشناسیم و به معانی آنها پی ببریم و نیز بتوانیم برای معانی منظور کلمات مناسب بسازیم از آنچه گذشت روشن شد که فایده علم صرف شناختن کلمه و معنی آن و قدرت بر ساختن کلمه است
موضوع علم صرف
و ضمنا معلوم شد که موضوع علم صرف کلمه است یعنی این علم فقط درباره ساختمان و خصوصیات کلمه صحبت میکند
تعریف کلمه
کلمه لفظ مفردی است که دارای معنی باشد و به آن لفظ مستعمل هم میگویند در برابر لفظ بی معنی که لفظ مهمل نام دارد
اقسام کلمه
کلمات عربی مانند کلمات هر زبان دیگر به سه دسته تقسیم میشود فعل اسم حرف .
فعل کلمه ای است که بر معنای مستقلی دلالت کند و زمان آن را نیز برساندمانند حسن نیکو شد یذهب میرود اذهب برو .
اسم کلمهای است که بر معنای مستقلی دلالت کند بدون دلالت بر اقتران آن معنی به زمانمانند علم دانستن مال ثروت .
حرف کلمهای است که معنی آن مستقل نیست و ربط بین کلمات دیگر استمانند فی در در جمله دخلت فی المدرسه و من از در جمله خرجت من الدار .
توجه کنید که صورت و شکل حرف همیشه ثابت است لذا در علم صرف از حرف بحث نمیشود و هر کجا لفظ کلمه آورده شد فقط فعل و اسم مقصود است بنا بر این مباحث این کتاب در دو بخش فعل و اسم عنوان میگردد و یک سری مطالب متفرقه در خاتمه مطرح خواهد شد
